Czym są AMM (Automated Market Maker)?
AMM (Automated Market Maker) to zdecentralizowane protokoły wymiany, które używają algorytmów do wyceny aktywów i umożliwiają handel bez tradycyjnych ksiąg zleceń (order books) stosowanych na scentralizowanych giełdach. Zamiast polegać na kupujących i sprzedających składających zlecenia, AMM wykorzystują pule płynności (liquidity pools), w których użytkownicy deponują swoje aktywa. Te pule są następnie wykorzystywane do wykonywania transakcji. Cena aktywu w danym AMM jest ustalana automatycznie na podstawie formuły matematycznej, często nazywanej funkcją stałego produktu (constant product formula), która utrzymuje stały stosunek między ilością aktywów w puli.
Jak działają pule płynności?
Pule płynności stanowią fundament działania Automated Market Makers. Użytkownicy, zwani dostawcami płynności (liquidity providers), dodają równowartość dwóch różnych aktywów do puli, zapewniając w ten sposób kapitał potrzebny do przeprowadzenia transakcji. W zamian za to dostawcy płynności otrzymują tokeny puli, które reprezentują ich udział w puli i uprawniają ich do pobierania opłat transakcyjnych proporcjonalnie do ich wkładu. Ryzyko związane z dostarczaniem płynności, zwane nietrwałą stratą (impermanent loss), pojawia się, gdy cena aktywów w puli się zmienia, co może prowadzić do sytuacji, w której dostawcy płynności zyskują mniej, niż gdyby po prostu trzymali te aktywa.
Korzyści wynikające z używania AMM
AMM oferują szereg korzyści w porównaniu z tradycyjnymi giełdami. Przede wszystkim, działają 24/7, bez potrzeby interwencji człowieka, co zapewnia ciągłą dostępność do handlu. Po drugie, Automated Market Maker zazwyczaj pobierają niższe opłaty transakcyjne, co czyni je atrakcyjnymi dla handlowców o wysokiej częstotliwości transakcji. Po trzecie, AMM otwierają dostęp do rynku dla szerokiego grona aktywów, w tym tych, które mogą być trudne do znalezienia na scentralizowanych giełdach. Wreszcie, dzięki decentralizacji, AMM zmniejszają ryzyko związane z centralizacją władzy i potencjalnymi manipulacjami rynkowymi.
Główne różnice między DEX a CEX w kontekście AMM
Chociaż zarówno DEX-y (Decentralized Exchanges) i CEX-y (Centralized Exchanges) umożliwiają handel kryptowalutami, ich sposób działania jest zupełnie inny. CEX-y działają jak tradycyjne giełdy, używając księgi zleceń do dopasowywania kupujących i sprzedających. DEX-y, wykorzystujące często AMM, eliminują potrzebę centralnego pośrednika, umożliwiając handel bezpośrednio między użytkownikami za pośrednictwem inteligentnych kontraktów. To właśnie ta różnica w strukturze sprawia, że AMM są integralną częścią ekosystemu zdecentralizowanych finansów (DeFi).
Przykłady popularnych AMM
Wiele Automated Market Makers zyskało dużą popularność w ostatnich latach. Uniswap jest jednym z najbardziej znanych przykładów, a PancakeSwap króluje na Binance Smart Chain. Curve Finance specjalizuje się w stablecoinach, oferując niskie poślizgi cenowe. Balancer to kolejny przykład, pozwalający na tworzenie niestandardowych pul płynności z różnymi wagami aktywów. Każdy z tych AMM ma swoje unikalne cechy i przeznaczenie, przyczyniając się do różnorodności ekosystemu DeFi.
Przyszłość automatycznych rynków
AMM mają potencjał, aby zrewolucjonizować sposób, w jaki handlujemy aktywami. Oczekuje się, że wraz z rozwojem technologii blockchain i DeFi, Automated Market Makers będą coraz bardziej popularne i dostępne. Innowacje takie jak agregatory DEX, które przeszukują wiele AMM w poszukiwaniu najlepszych cen, oraz modele zoptymalizowane pod kątem konkretnych typów aktywów, będą napędzać dalszy wzrost i dojrzałość ekosystemu AMM. Integracja z rozwiązaniami warstwy drugiej (Layer 2) obniży koszty transakcyjne i zwiększy szybkość transakcji, czyniąc AMM jeszcze bardziej atrakcyjnymi dla użytkowników.
Dodaj komentarz